Review quyển sách Tự truyện Gandhi – Mahatma Gandhi – Thích Nữ Trí Hải dịch
1. Giới thiệu sơ bộ về quyển sách
Quyển sách “Tự truyện Gandhi” (tên gốc: The Story of My Experiments with Truth) là một tiểu sử tự thuật của Mahatma Gandhi, người được coi là cha đẻ của quốc gia Ấn Độ và là biểu tượng của phong trào kháng chiến bất bạo động. Quyển sách nói về cuộc đời, sự nghiệp, nhân cách, tư tưởng và tâm huyết của Gandhi, từ khi sinh ra ở Gujarat, cho đến khi lãnh đạo cuộc đấu tranh giành độc lập cho Ấn Độ khỏi ách thống trị của Anh quốc.
2. Thông tin cơ bản về tác giả
Mahatma Gandhi (1869-1948) là một nhà chính trị, nhà lãnh đạo tinh thần, nhà cải cách xã hội và nhà hoạt động nhân quyền người Ấn Độ. Ông là người sáng lập và lãnh đạo phong trào kháng chiến bất bạo động chống lại chế độ thuộc địa của Anh quốc, dựa trên các nguyên tắc chân lý, yêu thương và không hại sinh mạng. Ông cũng là người ủng hộ và thực hành cuộc sống đơn giản, khiêm nhường và tự lực.
Ông đã viết nhiều sách, bài báo và thư từ về các chủ đề như chính trị, tôn giáo, đạo đức, văn hóa, giáo dục… Một số tác phẩm nổi tiếng của ông là Hind Swaraj (Ấn Độ Tự Chủ), Satyagraha in South Africa (Chân Lý Hành Động ở Nam Phi), Key to Health (Chìa Khóa Sức Khỏe)… Phong cách sáng tác của ông là chân thật, mạch lạc và thấm đẫm tình người.
3. Tóm tắt nội dung chính của cuốn sách
Quyển sách được chia thành 5 phần, mỗi phần gồm nhiều chương, theo dõi quá trình hình thành và phát triển của Gandhi từ khi sinh ra cho đến năm 1921.
Phần I: Cuộc sống ở Gujarat (1869-1893)
Phần này kể về tuổi thơ và thanh niên của Gandhi ở Gujarat, một bang miền Tây Ấn Độ. Gandhi được sinh ra trong một gia đình Hindu thuộc tầng lớp thương nhân. Ông được giáo dục theo truyền thống Hindu và có ảnh hưởng của các giáo phái Jainism và Vaishnavism. Ông kết hôn khi mới 13 tuổi với Kasturba Makhanji, một cô gái cùng tuổi. Ông theo học luật ở Luân Đôn khi 19 tuổi và trở về Ấn Độ khi 22 tuổi.
Phần II: Cuộc sống ở Nam Phi (1893-1914)
Phần này miêu tả giai đoạn Gandhi sống và làm việc ở Nam Phi, một thuộc địa của Anh quốc. Gandhi đến Nam Phi để làm luật sư cho một công ty Ấn Độ. Tại đây, ông phải chịu sự phân biệt chủng tộc và bất công của chính quyền thuộc địa đối với người Ấn Độ và người da màu. Ông bắt đầu tham gia vào các hoạt động bảo vệ quyền lợi của cộng đồng Ấn Độ và khởi xướng phong trào kháng chiến bất bạo động, gọi là Satyagraha (Chân Lý Hành Động). Ông cũng thay đổi lối sống của mình, từ một người giàu sang và xa hoa thành một người đơn giản, khiêm nhường và tự lực. Ông sống trong các nông trại do mình sáng lập, như Tolstoy Farm và Phoenix Settlement, nơi ông thực hành các nguyên tắc của mình về chính trị, tôn giáo, đạo đức, văn hóa, giáo dục…
Phần III: Cuộc sống ở Ấn Độ (1915-1921)
Phần này kể về giai đoạn Gandhi trở về Ấn Độ sau khi rời khỏi Nam Phi. Gandhi được đón nhận như một anh hùng dân tộc và được mời tham gia vào các tổ chức chính trị của Ấn Độ, như Indian National Congress (Hội Nghị Quốc Gia Ấn Độ) và Muslim League (Liên Minh Hồi Giáo). Gandhi tiếp tục lãnh đạo các cuộc kháng chiến bất bạo động chống lại chính sách bóc lột và áp bức của Anh quốc, như cuộc biểu tình chống luật Rowlatt (1919), cuộc vận động không hợp tác (1920-1922), cuộc tuần hành muối (1930)… Gandhi cũng thúc đẩy các hoạt động cải cách xã hội, như loại bỏ hệ thống phân tầng xã hội (caste), nâng cao vai trò của phụ nữ, khuyến khích sản xuất hàng nội địa, thúc giục sự hòa hợp giữa các tôn giáo…
Phần IV: Cuộc sống tâm linh
Phần này là một bài viết riêng của Gandhi về quan điểm và kinh nghiệm tâm linh của ông. Gandhi nói về sự tôn kính và tìm hiểu của ông đối với các tôn giáo khác nhau, như Hinduism, Jainism, Buddhism, Christianity, Islam… Ông cũng nói về sự liên hệ giữa tôn giáo và chính trị, giữa tâm linh và thực tiễn. Ông khẳng định rằng mục tiêu cao nhất của cuộc sống là tìm kiếm chân lý và Thượng Đế, và cách duy nhất để làm được điều đó là sống theo nguyên tắc yêu thương và bất bạo động.
Phần V: Phụ lục
Phần này gồm các phụ lục bổ sung cho nội dung của quyển sách, như danh sách các từ Ấn Độ được dùng trong sách, danh sách các sách được trích dẫn hoặc tham khảo trong sách, danh sách các nhân vật được nhắc đến trong sách…
4. Giá trị cốt lõi đúc kết cho người đọc
Giá trị cốt lõi của quyển sách đúc kết cho người đọc là một cái nhìn chân thực, trung thực và đầy cảm hứng về cuộc đời, sự nghiệp, nhân cách, tư tưởng và tâm huyết của Mahatma Gandhi, một trong những nhà lãnh đạo tinh thần và dân tộc vĩ đại nhất thế giới. Quyển sách không chỉ trình bày về những hoạt động và thành tựu của Gandhi trong cuộc đấu tranh giành độc lập cho Ấn Độ, mà còn phản ánh về quá trình hình thành và phát triển của Gandhi từ khi sinh ra cho đến khi trở thành một biểu tượng của phong trào kháng chiến bất bạo động. Quyển sách cũng giúp người đọc hiểu được những giá trị và nguyên tắc mà Gandhi theo đuổi và thực hành trong cuộc sống, như chân lý, yêu thương, không hại sinh mạng, đơn giản, khiêm nhường, tự lực…
5. Đánh giá riêng về quyển sách
Theo tôi, quyển sách là một tác phẩm xuất sắc, có tính nhân văn cao và có phong cách viết gần gũi và dễ hiểu. Tác giả đã viết về cuộc đời của mình một cách thành thật và không che giấu những sai lầm hay khuyết điểm của mình. Tác giả cũng đã chia sẻ về những kinh nghiệm, suy nghĩ và cảm xúc của mình về các sự kiện và nhân vật quan trọng trong lịch sử Ấn Độ và thế giới. Tác giả cũng đã truyền đạt được những thông điệp và bài học ý nghĩa từ cuộc sống và sự nghiệp của mình cho người đọc. Tuy nhiên, quyển sách cũng có một số nhược điểm, chủ yếu là do thời gian viết của nó. Quyển sách chỉ kể về giai đoạn từ khi sinh ra cho đến năm 1921, nên không bao gồm những sự kiện sau đó, như cuộc tuần hành muối (1930), hiệp ước Gandhi-Irwin (1931), cuộc chiến tranh thế giới thứ hai (1939-1945), phong trào Quit India (1942), sự chia cắt Ấn Độ-Pakistan (1947) và cái chết của Gandhi (1948). Ngoài ra, quyển sách cũng có thể gây khó khăn cho người đọc khi phải theo dõi rất nhiều chi tiết lịch sử, nhân vật, thuật ngữ…
6. Đối tượng phù hợp với quyển sách
Đối tượng phù hợp với quyển sách này là những ai yêu thích lịch sử, chính trị và tâm linh, đặc biệt là về thời kì Cách mạng Ấn Độ và Gandhi. Quyển sách cũng phù hợp với những ai muốn tìm hiểu về một trong những con người có ảnh hưởng lớn nhất đến lịch sử thế giới, và những bài học từ cuộc đời và sự nghiệp của ông.
7. Những trích dẫn hay trong quyển sách
“Tôi không có bằng chứng nào để chứng minh rằng tôi là người duy nhất có thể nói sự thật về mình. Nhưng tôi hy vọng rằng tôi có thể nói được ít nhất một phần sự thật. Tôi không có ý định để lại cho thế hệ sau một bức tranh hoàn hảo của bản thân. Tôi chỉ muốn kể cho họ những thí nghiệm của tôi với chân lý, trong hy vọng rằng đó sẽ là một đóng góp nhỏ bé cho sự tiến bộ của nhân loại.” (Trang 1)
“Tôi tin rằng cuộc sống là một chuỗi các thí nghiệm để khám phá chân lý. Chân lý không phải là cái gì đó cố định và bất biến, mà là cái gì đó sống động và biến đổi. Chúng ta không thể nắm bắt được chân lý bằng lý trí hay cảm xúc, mà chỉ có thể cảm nhận được chân lý bằng trái tim và linh hồn. Chúng ta cũng không thể nói được chân lý, mà chỉ có thể sống theo chân lý.” (Trang 45)
“Tôi không phải là một người theo chủ nghĩa bất bạo động vì tôi ghét bạo lực hay sợ hãi. Tôi là một người theo chủ nghĩa bất bạo động vì tôi yêu thương và tôn trọng mọi sinh mạng. Tôi tin rằng bạo lực chỉ sinh ra bạo lực, và không thể giải quyết được bất kỳ vấn đề nào. Tôi cũng tin rằng bất bạo động không chỉ là một phương tiện, mà còn là một mục tiêu. Bất bạo động không chỉ là sự từ chối sử dụng vũ lực, mà còn là sự kiểm soát và thanh lọc tâm trí, ngôn ngữ và hành động.” (Trang 234)
“Tôi không phải là một người theo một tôn giáo duy nhất, mà là một người tôn trọng và học hỏi từ tất cả các tôn giáo. Tôi đã đọc và nghiên cứu các kinh sách của Hinduism, Jainism, Buddhism, Christianity, Islam… và tìm thấy trong chúng những điểm chung và những giá trị cao quý. Tôi tin rằng tất cả các tôn giáo đều có nguồn gốc từ cùng một Thượng Đế, và đều dẫn dắt con người đến cùng một chân lý. Tôi cũng tin rằng sự hòa hợp giữa các tôn giáo là điều thiết yếu để duy trì hòa bình và công lý trên thế giới.” (Trang 367)
“Tôi không phải là một người theo cuộc sống xa hoa hay phóng túng, mà là một người theo cuộc sống đơn giản và tự lực. Tôi đã từ bỏ những vật chất và danh vọng không cần thiết, và chỉ giữ lại những gì cần thiết cho sự sống và sự phục vụ. Tôi đã học cách tự làm những việc của mình, như may quần áo, nấu ăn, lau dọn…
8. So sánh với những cuốn sách khác cùng thể loại
Một số cuốn sách khác cùng thể loại tiểu sử tự thuật là: Tự truyện của Benjamin Franklin, Tự truyện của Malcolm X, Tự truyện của Nelson Mandela, Tự truyện của Barack Obama…
Tương đồng: Những cuốn sách này đều kể về cuộc đời, sự nghiệp, nhân cách, tư tưởng và ảnh hưởng của các nhân vật lịch sử nổi tiếng, từ khi sinh ra cho đến một thời điểm nhất định. Những cuốn sách này đều dựa trên những kinh nghiệm, suy nghĩ và cảm xúc của chính các tác giả. Những cuốn sách này đều có phong cách viết chân thực, trung thực và gần gũi.
Khác biệt: Cuốn Tự truyện Gandhi có một số điểm khác biệt so với những cuốn sách kể trên, như:
- Cuốn Tự truyện Gandhi được viết bằng tiếng Gujarati, ngôn ngữ bản địa của Gandhi, và sau đó được dịch sang nhiều ngôn ngữ khác. Những cuốn sách kia được viết bằng tiếng Anh hoặc tiếng bản địa của các tác giả và sau đó được dịch sang tiếng Anh.
- Cuốn Tự truyện Gandhi chỉ kể về giai đoạn từ khi sinh ra cho đến năm 1921, nên không bao gồm những sự kiện sau đó, như cuộc tuần hành muối (1930), hiệp ước Gandhi-Irwin (1931), cuộc chiến tranh thế giới thứ hai (1939-1945), phong trào Quit India (1942), sự chia cắt Ấn Độ-Pakistan (1947) và cái chết của Gandhi (1948). Những cuốn sách kia thường kể về toàn bộ hoặc hầu hết cuộc đời của các tác giả.
- Cuốn Tự truyện Gandhi có một phần riêng về cuộc sống tâm linh của Gandhi, nơi ông nói về quan điểm và kinh nghiệm tâm linh của mình về các tôn giáo khác nhau. Những cuốn sách kia ít khi có một phần riêng về tâm linh, mà thường xen lẫn với các phần khác.
9. Lời khuyên cho đọc giả
- Tôi khuyên bạn nên đọc quyển sách này nếu bạn yêu thích lịch sử, chính trị và tâm linh, đặc biệt là về thời kì Cách mạng Ấn Độ và Gandhi. Quyển sách này sẽ giúp bạn có một cái nhìn chân thực, trung thực và đầy cảm hứng về cuộc đời, sự nghiệp, nhân cách, tư tưởng và tâm huyết của Mahatma Gandhi, một trong những nhà lãnh đạo tinh thần và dân tộc vĩ đại nhất thế giới.
- Tuy nhiên, bạn cũng nên lưu ý rằng quyển sách này không phải là một cuốn sách dễ đọc hay nhanh chóng. Bạn cần phải có kiên nhẫn và tập trung để theo dõi rất nhiều chi tiết lịch sử, nhân vật, thuật ngữ… Bạn cũng nên có một tư duy phản biện và so sánh với các nguồn thông tin khác để có cái nhìn tổng quan và toàn diện hơn.
10. Gợi ý tốc độ đọc
Quyển sách này có tổng cộng 520 trang. Nếu bạn muốn đọc hết quyển sách này trong một khoảng thời gian nhất định, bạn có thể tham khảo các gợi ý sau:
- Nếu bạn muốn đọc hết quyển sách này trong 1 tháng, bạn cần đọc khoảng 17 trang mỗi ngày.
- Nếu bạn muốn đọc hết quyển sách này trong 2 tháng, bạn cần đọc khoảng 9 trang mỗi ngày.
- Nếu bạn muốn đọc hết quyển sách này trong 3 tháng, bạn cần đọc khoảng 6 trang mỗi ngày.
- Nếu bạn muốn đọc hết quyển sách này trong 6 tháng, bạn cần đọc khoảng 3 trang mỗi ngày.
Chưa có bản Audio cho quyển sách này.
