Tóm tắt quyển sách Rèn nghị lực để lập thân – Nguyễn Hiến Lê
1. Giới thiệu sơ bộ về quyển sách
Quyển sách “Rèn nghị lực để lập thân” của tác giả Nguyễn Hiến Lê là một tác phẩm thuộc thể loại tự lực văn học, nhằm hướng dẫn cho người đọc cách rèn luyện ý chí và tư cách để thành công trong cuộc sống. Quyển sách nói về những nguyên tắc, phương pháp và ví dụ cụ thể về việc rèn nghị lực, cũng như những bệnh nghị lực thường gặp và cách khắc phục.
2. Thông tin cơ bản về tác giả
Tác giả Nguyễn Hiến Lê là một nhà văn, dịch giả, nhà ngôn ngữ học, nhà giáo dục và hoạt động văn hóa độc lập Việt Nam, có khoảng 120 tác phẩm sáng tác, biên soạn và dịch thuật thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau như giáo dục, văn học, ngữ học, triết học, lịch sử, du ký, gương danh nhân, chính trị, kinh tế… Ông cũng là người đầu tiên dịch và đặt tên cho cuốn sách Đắc Nhân Tâm nổi tiếng thế giới. Phong cách sáng tác của ông gần gũi, chân tình, bình dị và giàu tri thức.
3. Nội dung chính của quyển sách được chia thành hai phần
Phần I: Sự thành công và nghị lực
Phần này giới thiệu về khái niệm và ý nghĩa của sự thành công và nghị lực trong cuộc sống. Tác giả nhấn mạnh rằng sự thành công không chỉ phụ thuộc vào tài năng hay may mắn mà còn phải có tư cách và nghị lực. Nghị lực là sức mạnh của tâm hồn, là khả năng vượt qua khó khăn và thử thách để đạt được mục tiêu. Tác giả cũng chỉ ra những bệnh nghị lực thường gặp ở nhiều người như: thiếu quyết đoán, do dự, chán nản, sợ hãi, tham lam… và cách khắc phục chúng.
- Chương 1: Sự thành công và nghị lực. Chương này giới thiệu về khái niệm và ý nghĩa của sự thành công và nghị lực trong cuộc sống. Tác giả nhấn mạnh rằng sự thành công không chỉ phụ thuộc vào tài năng hay may mắn mà còn phải có tư cách và nghị lực. Nghị lực là sức mạnh của tâm hồn, là khả năng vượt qua khó khăn và thử thách để đạt được mục tiêu.
- Chương 2: Mà phải có tư cách. Chương này nói về tầm quan trọng của tư cách trong cuộc sống. Tác giả cho rằng tư cách là nền tảng của sự thành công, là bản chất của con người, là đạo đức và phẩm giá. Tác giả cũng chỉ ra những yếu tố cần thiết để có một tư cách tốt như: trung thực, liêm chính, tự trọng, tự tin, kiên nhẫn, nhân ái…
- Chương 3: Nghị lực là gì? Chương này định nghĩa và phân tích về nghị lực. Tác giả cho rằng nghị lực là sự kết hợp của ba yếu tố: suy nghĩ, quyết định và hành động. Nghị lực là sự thể hiện của ý chí, là sự kiên định theo đuổi mục tiêu, là sự không ngừng nỗ lực để hoàn thành công việc.
- Chương 4: Những bệnh nghị lực. Chương này chỉ ra những bệnh nghị lực thường gặp ở nhiều người như: thiếu quyết đoán, do dự, chán nản, sợ hãi, tham lam… và cách khắc phục chúng. Tác giả khuyên bạn nên biết tự nhận biết và tự chữa trị những bệnh nghị lực bằng cách thay đổi suy nghĩ, quyết định và hành động theo hướng tích cực.
Phần II: Rèn nghị lực
Phần này trình bày về ba yếu tố quan trọng trong việc rèn nghị lực là: suy nghĩ, quyết định và hành động. Tác giả cho rằng muốn rèn nghị lực phải có suy nghĩ tích cực, biết mình muốn cái gì và cái gì có thể làm được. Sau đó phải có quyết định rõ ràng và kiên định, không bị dao động hay lung lay bởi các yếu tố bên ngoài. Cuối cùng phải có hành động liền mạnh và bền bỉ, không chần chừ hay hoãn lại. Tác giả cũng đưa ra những phương pháp để tăng cường nghị lực như: tự tin vào bản thân, xây dựng kế hoạch chi tiết, xác định ưu tiên và mục tiêu rõ ràng, rèn luyện thói quen tốt, học hỏi từ kinh nghiệm và người khác…
- Chương 5: Ảnh hưởng của trí tuệ và cảm xúc tới nghị lực. Chương này nói về vai trò của trí tuệ và cảm xúc trong việc rèn luyện nghị lực. Tác giả cho rằng trí tuệ và cảm xúc có thể là bạn hoặc thù của nghị lực, tùy thuộc vào cách bạn sử dụng chúng. Tác giả khuyên bạn nên dùng trí tuệ để điều khiển cảm xúc, không để cảm xúc chi phối trí tuệ.
- Chương 6: Suy nghĩ. Chương này trình bày về suy nghĩ, yếu tố đầu tiên trong việc rèn nghị lực. Tác giả cho rằng muốn quả thực là điều quan trọng nhất ở đời và biết muốn là bước đầu để thành công. Nhiều người không thể thành công không nhất định là do họ không có năng lực mà là họ không biết họ muốn cái gì hoặc muốn nhiều cái trái ngược nhau và ngoài sức lực của mình. Vì vậy, để rèn nghị lực, trước tiên hãy nghĩ xem bạn muốn cái gì – cái muốn đó có phù hợp với khả năng của bạn không – có thể thực hiện được hay không.
- Chương 7: Quyết định. Chương này trình bày về quyết định, yếu tố thứ hai trong việc rèn nghị lực. Tác giả cho rằng cái gì có thể làm được bất kỳ lúc nào, thì sẽ không bao giờ làm được hết. Có câu nói người do dự không quyết định mau lẹ là người kém cỏi, câu đó rất đúng. Bởi vì trong đời sống có quá nhiều việc lằng nhằng mà nếu cứ giữ mãi tật do dự thì còn làm được việc gì? Đa số chúng ta do dự là do nỗi sợ quá lớn, sợ chịu trách nhiệm và sợ mọi thứ, đắn đo giữa được và mất, tốt và xấu. Tại sao lại tham lam đến thế, trong cùng 1 việc chỉ đạt 60 phần còn lại kém 40 phần cũng đủ tốt rồi. Trong 40 phần kia cũng chưa chắc đã xấu toàn phần đúng không nào? Vì vậy, để rèn nghị lực, sau khi đã suy nghĩ rõ ràng, hãy quyết định một cách rõ ràng và kiên định, không bị dao động hay lung lay bởi các yếu tố bên ngoài.
- Chương 8: Hành động. Chương này trình bày về hành động, yếu tố thứ ba và cuối cùng trong việc rèn nghị lực. Tác giả cho rằng đã quyết định thì phải làm ngay, đừng chần chừ, đừng do dự, và đừng đợi đến ngày mai. Hãy làm liền như cách mà những bậc vĩ nhân keo kiệt đến từng phút đồng hồ. Tác giả cũng chỉ ra những nguyên nhân khiến chúng ta không hành động như: thiếu tự tin, thiếu kỷ luật, thiếu kiên nhẫn… và cách khắc phục chúng. Tác giả khuyên bạn nên có một kế hoạch chi tiết, xác định ưu tiên và mục tiêu rõ ràng, rèn luyện thói quen tốt, học hỏi từ kinh nghiệm và người khác…
- Chương 9: Tăng cường nghị lực. Chương này tổng kết và khuyên bạn nên làm gì để tăng cường nghị lực của mình. Tác giả cho rằng bạn nên tự tin vào bản thân, biết mình có thể làm được mọi thứ. Bạn nên xây dựng một bộ nguyên tắc sống riêng cho mình, không bị ảnh hưởng bởi ý kiến của người khác hoặc theo đuổi danh vọng và tiền bạc một cách mù quáng. Bạn nên biết tận hưởng niềm vui và ý nghĩa của cuộc sống, không bị ám ảnh bởi tiền bạc và danh vọng. Bạn nên biết cân bằng giữa công việc và cuộc sống, giữa tiết kiệm và chi tiêu, giữa nghiêm túc và hài hước.
4. Giá trị cốt lõi của quyển sách đúc kết cho người đọc
Nghị lực là một phẩm chất quan trọng để thành công trong cuộc sống và công việc. Nghị lực không phải là một thứ bẩm sinh mà là một thứ có thể rèn luyện qua việc suy nghĩ tích cực, quyết định rõ ràng, hành động kiên trì và tự kiểm soát cảm xúc. Nghị lực cũng có thể bị ảnh hưởng bởi những yếu tố bên ngoài như môi trường, đồng nghiệp, gia đình, bạn bè… Nhưng chúng ta có thể vượt qua những khó khăn và thử thách bằng cách tìm kiếm nguồn động lực, học hỏi từ những người thành công và áp dụng những nguyên tắc và phương pháp trong quyển sách.
5. Đánh giá riêng về quyển sách
Quyển sách là một cuốn sách hay và bổ ích cho những ai muốn rèn luyện và phát triển nghị lực của mình. Quyển sách có những ưu điểm sau:
- Ngôn ngữ dễ hiểu, gần gũi, không sử dụng quá nhiều thuật ngữ khoa học hay triết học.
- Nội dung súc tích, logic, có sự liên kết giữa các chương và các phần.
- Có nhiều ví dụ minh họa sinh động, thú vị, từ cuộc sống thường ngày đến những câu chuyện lịch sử, văn học, triết học…
- Có nhiều bài tập và câu hỏi để người đọc tự kiểm tra và rèn luyện nghị lực của mình.
- Có nhiều câu trích dẫn hay và sâu sắc từ những nhà văn, triết gia, nhà khoa học, nhà lãnh đạo nổi tiếng.
Quyển sách cũng có một số nhược điểm như sau:
- Một số chương có thể hơi lặp lại nội dung hoặc không có sự mới mẻ so với những quyển sách cùng thể loại.
- Một số ví dụ có thể hơi lạc hậu hoặc không phù hợp với thực tế hiện nay.
- Một số bài tập và câu hỏi có thể hơi khó hoặc không rõ ràng đối với người đọc.
6. Đối tượng phù hợp với quyển sách
Đối tượng phù hợp với quyển sách này là những ai đang muốn cải thiện nghị lực của mình, đặc biệt là những người trẻ tuổi, sinh viên, nhân viên, doanh nhân… Quyển sách cũng có thể là một nguồn tham khảo cho những người quan tâm đến lĩnh vực tự lực văn học, tâm lý học, triết học…
7. Những trích dẫn hay trong quyển sách
- “Nghị lực không phải là một thứ bẩm sinh mà là một thứ có thể rèn luyện qua việc suy nghĩ tích cực, quyết định rõ ràng, hành động kiên trì và tự kiểm soát cảm xúc.” (trang 9)
- “Nghị lực cũng có thể bị ảnh hưởng bởi những yếu tố bên ngoài như môi trường, đồng nghiệp, gia đình, bạn bè… Nhưng chúng ta có thể vượt qua những khó khăn và thử thách bằng cách tìm kiếm nguồn động lực, học hỏi từ những người thành công và áp dụng những nguyên tắc và phương pháp trong quyển sách.” (trang 11)
- “Sách có thể vạch cho ta con đường đi, phép tu thân, xử thế và làm việc; còn muốn thay đổi đời ta thì tự ta, ta phải làm lấy, nghĩa là chính ta phải có nghị lực và kiên nhẫn thực hành lời trong sách, trái lại, nếu chỉ đọc suông thì sách hoàn toàn vô ích.” (trang 13)
- “Cổ nhân đã nhận xét đúng: “Không ai giàu ba họ, không ai khó ba đời”, vì hễ nghèo thì bị tủi nhục, bị hiếp đáp nên người ta quyết tâm thắng nó, tận lực cải thiện đời sống, đem cả tâm trí ra phấn đấu đến cùng, và sớm muộn gì người ta cũng thắng, cũng hoá giàu.” (trang 15)
8. So sánh với những cuốn sách khác cùng thể loại tự lực văn học
Quyển sách được viết bởi một nhà văn, dịch giả, nhà ngôn ngữ học, nhà giáo dục và hoạt động văn hóa độc lập Nguyễn Hiến Lê, một trong những thành viên của Tự Lực văn đoàn, một tổ chức văn học mang tính hội đoàn, một nhóm nhà văn đã tạo nên một trường phái văn học, một phong trào cách tân văn học (và trên nhiều lĩnh vực, đồng thời là một phong trào cách tân văn hóa, cải cách xã hội) Việt Nam hiện đại . Do đó, quyển sách có sự kết hợp giữa triết lý phương Tây và phương Đông, giữa kinh nghiệm cá nhân và chung của nhân loại.
Quyển sách được xuất bản lần đầu tiên vào năm 1999 và đã được tái bản nhiều lần với sự quan tâm của độc giả. Quyển sách gồm hai phần chính, mỗi phần chia làm nhiều chương. Phần I gồm bốn chương, nói về ý nghĩa, đặc điểm và những bệnh tật của nghị lực. Phần II gồm năm chương, nói về những yếu tố ảnh hưởng đến nghị lực và cách tăng cường nghị lực. Các chương trong quyển sách được viết theo phong cách truyền đạt trực tiếp, dí dỏm, giàu ví dụ và kinh nghiệm thực tế của tác giả và những người khác.
9. Lời khuyên dành cho đọc giả về quyển sách
- Đọc sách với tinh thần học hỏi và thực hành, không chỉ đọc để giải trí hoặc tò mò. Sách chỉ là một người bạn đường, còn chính bạn là người phải tự rèn luyện và phát triển nghị lực của mình.
- Đọc sách với tâm trạng thoải mái, vui vẻ, không áp lực hoặc căng thẳng. Sách không phải là một bài kiểm tra hay một bài tập về nhà, mà là một nguồn cảm hứng và động lực cho bạn.
- Đọc sách với sự chú ý và tập trung, không để bị phân tâm hay sao nhãng bởi những điều xung quanh. Sách cần được đọc kỹ, suy ngẫm và hiểu rõ, không nên đọc qua loa hay bỏ qua những chi tiết quan trọng.
- Đọc sách với sự linh hoạt và sáng tạo, không cứng nhắc hay bị gò bó bởi những quy tắc hay công thức. Sách chỉ là một gợi ý, còn bạn là người phải áp dụng vào hoàn cảnh và tính cách của mình, không nên bắt chước hay sao chép một cách máy móc.
- Đọc sách với sự kiên nhẫn và nhất quán, không nản lòng hay từ bỏ khi gặp khó khăn hay thất bại. Sách chỉ là một công cụ, còn bạn là người phải có ý chí và quyết tâm để vượt qua những thử thách và đạt được mục tiêu của mình.
10. Tính toán và gợi ý tốc độ đọc
Nếu bạn muốn đọc xong quyển sách này trong một khoảng thời gian nhất định, bạn có thể tham khảo các gợi ý sau:
- Nếu bạn muốn đọc xong trong 1 tuần (7 ngày), bạn cần đọc khoảng 20 trang mỗi ngày.
- Nếu bạn muốn đọc xong trong 2 tuần (14 ngày), bạn cần đọc khoảng 10 trang mỗi ngày.
- Nếu bạn muốn đọc xong trong 1 tháng (30 ngày), bạn cần đọc khoảng 5 trang mỗi ngày.
Tuy nhiên, bạn cũng có thể tự điều chỉnh tốc độ đọc của mình theo nhu cầu và khả năng của mình. Bạn không nên quá vội vàng hoặc quá chậm chạp khi đọc sách, mà nên tìm ra một tốc độ phù hợp với mình để có thể hiểu được nội dung và hưởng được niềm vui từ sách.